Dwór Klasycystyczny

    Na przełomie XVIII i XIX w. oraz w pierwszych dekadach XIX w. budowana w Tarnowie architektura uległa pewnym zmianom. Pojawia się i rozpowszechnia portyk kolumnowy, zmienia się też rysunek fasad klasycyzujących kamienic. Buduje się dwa nowe typy budowli klasycystyczny dworek i czysto już klasycystyczną kamienicę.

Budowli w typie dworkowym było zarówno w centrum miasta Tarnowa, jak i na jego bezpośrednich przedmieściach bardzo dużo, już co najmniej od czasów barokowych, od XVIII w. Bez przerwy pisze się w dokumentach o dworach: a to o dworze felczera (1767 r.) przy dzisiejszym pl. Kazimierza Wielkiego; a to że Rhodowie w 1776 r. mają "dworek z ogrodem nad publicznym wąwozem (dzisiejsza ul. S. Batorego) przy Krakowskim gościńcu"; a to że Jan Bzowski odkupił od medyka Eustachego Khittla "Dworek Michniewiczowskie zwany za Bramą Pilzneńską leżący" itd.

Widać wyraźnie, że już w II poł. XVIII w. funkcjonuje w księgach mieszczańskich tarnowskich określenie na wystawniejszą parterową posesję określenie "dwór" lub "dworek". Niestety żadna ze wspomnianych budowli (poza opisywanym dworem nie znanym nam z dokumentacji) nie dochowała się do dzisiejszych czasów. W I w poł. XIX w. rozwijające się miasto zlikwidowało niemal wszystkie wspomniane budowle. Powstawały natomiast nowe, leżące w większej odległości od centrum.

Do naszych czasów także dotrwały nieliczne, z tej jakby drugiej generacji dworków, często dziś już pozbawione jakichkolwiek cech stylowych, które trudno bez bliższych badań określić czasowo. Natomiast do szczęśliwych wyjątków należą dwa dworki, jeden przy ul. Batorego 19, drugi przy ul. Konarskiego 15.

Dwór przy ul. Konarskiego 15 z I poł. XIX w. to budowla drewniano-murowana, parterowa, prostokątna, dwutraktowa, z czterokolumnowym portykiem od frontu b. ul. Zabłockiej (dziś St. Konarskiego), nakryty dachem czterospadowym podbitym gontami.

Powrót